(Ảnh sưu tầm)
Tùy bút của Phan Trang Hy
Trường tôi tròn 50 tuổi. Tôi tuổi gần 60, cái tuổi hiểu rõ thời khắc “60 năm cuộc đời” (Y Vân), cái tuổi nghe đâu cũng thuận. Dẫu tôi có trăm tuổi, có ngàn tuổi đi nữa, thì tôi cũng chẳng là gì trước cái vô cùng của trường tôi, Đông Giang – Hoàng Hoa Thám. Một thời hoa niên, tôi cùng bạn bè, dưới sự dìu dắt, dạy dỗ của thầy cô. Một thời ở đó có những vui buồn, non dại của tuổi học trò. Một thời ở đó có những ước mơ mà bạn bè tôi và tôi đã dệt.
Tôi quên sao được gió cát mù trời giữa nắng An Hải. Tôi quên sao được nắng gợn sóng nóng đến ghê người khi mùa hè đến. Tôi cũng không thể nào quên những cơn mưa kèm theo gió bấc làm tái môi lũ chúng tôi ngày ấy. Và rồi, chúng tôi lớn lên từ ngôi trường nửa phố nửa quê thuở nọ. Trong tôi còn nhớ mãi một thời Đông Giang.
Này là thầy Hiệu trưởng, người mà thế hệ chúng tôi khi nói về chuyện học ngày xưa, chúng tôi thường nhắc đến tên Thầy. Xin phép Thầy cho con được phép ghi cả tên họ của Thầy như là lời nhắn cho thế hệ mai sau, rằng, có một người Hiệu trưởng đầu tiên của trường Đông Giang là thầy Lâm Sĩ Hồng. Chúng tôi đâu quên được những lần thầy dạy chúng tôi. Thầy đã gợi mở cho chúng tôi về điều hay lẽ thật ở đời.
Còn đây là thầy Bang – thầy Tổng giám thị – với gương mặt cương nghị, với đôi mắt sáng, làn da hơi ngăm, luôn gây ấn tượng với chúng tôi trong những bài dạy Vật lý. Chúng tôi vừa thương vừa sợ Thầy. Nhưng thương thì nhiều hơn sợ.
Này là thầy Hiếu. Xin thầy cho em nêu những nghĩ suy của mình về Thầy khi đó. Có lẽ Thầy là người khó tính? Giờ, nghĩ lại có thể chính sự khó tính ấy đã giúp chúng em khôn lớn. Nghĩ đến Thầy, em lại nghĩ đến thầy Lương. Thầy cũng là người mẫu mực, khuôn phép. Lúc bấy giờ, chúng em bao vở, nếu không cẩn thận thì Thầy không vừa lòng. Giờ, ngẫm lại, thấy Thầy có lý của Thầy. Tất cả cũng muốn chúng em giản đơn mà tránh xuề xòa, kệch cỡm.
Và thầy Vân, tôi nào quên được. Một con người miệng nói tay làm, một con người xông xáo, dân dã - Thầy là tấm gương về sự nhiệt thành. Chiếc xe Gobel Thầy cỡi như một minh chứng rằng Thầy luôn thanh bạch.
Còn đây là thầy Bạn. Được học Anh văn năm lớp 8, tôi phục Thầy chi lạ! Ở Thầy có chút chịu chơi, có chút lãng tử của người con đất Đại Lộc. Xuân 2012, hôm Thầy về Đà Nẵng, tôi may mắn gặp Thầy. Vẫn dáng dấp của kẻ “hào hoa”, tôi đã nói với Thầy như thế.
Còn thầy Phó, một huynh trưởng, một người luôn gắn với phong trào, gắn với tình cảm thầy trò. Khởi sắc cho Đông Giang có một phần của Thầy. Tinh thần hướng đạo mà Thầy gieo đã sống ở vùng đất cát An Hải này theo thời gian, nhất là các bạn khóa 6, khóa 7… Còn đây, thầy Thành trầm tĩnh, mẫu mực thấm nhuần tư tưởng Tam giáo đồng nguyên.
Còn cô Khanh, dáng cao cao. Trong mắt tôi, Cô trẻ mà nghiêm làm sao. Cô là hình ảnh ngưỡng mộ của lũ học trò chúng tôi khi ấy.
Còn cô Nhi dịu dàng, kín đáo. Có dáng gầy gầy của cô gái Huế. Tôi như thấy lúc nào Cô cũng ngậm thuốc chống viêm họng.
Còn nhiều thầy cô nữa. Tất cả đã cho tôi nên người, tôi nào kể hết!...
Và các bạn trong lớp tôi, trên dưới 50 gương mặt. Có người tôi còn nhớ, có người tôi đã quên. Nhưng tất cả để lại trong tôi kỷ niệm đầy thân ái. May mà ở Đà Nẵng, tôi còn gặp một số bạn ngày xưa. Riêng tôi, thường xuyên gặp thằng Nguyễn Anh, trưởng lớp của chúng tôi từ năm 1967 đến năm 1971. Chúng tôi uống cà phê, nhắc lại kỷ niệm thuở học trò. Này là Đoàn Xuân Mỹ, đa tài, học giỏi, ít nói; này là Lê Tấn Khanh (nay đã mất) là cây toán của lớp; này là Ba “chuồn”, một cây vọng cổ; một Đình Phương, tay măngđôlin; một Xô (đã mất), giọng ca boléro; một Phan Phú A (đã mất), cây bóng chuyền; một Diệu Thuấn dịu dàng; một Loan bộc trực; một Kim Chi làm cho tôi khó nói... Và còn đây những bạn của tôi: chị Ba, chị Năm, Thân Thị Bay, Kim Sơn, Hạnh, Đỗ Thị Hòa, Trang, Kim, Nguyệt, Tú, Thu… Còn đây nữa là Xuân Thành, Văn Quận, Viết Lượng, Văn Tác, Đức, Trung, Minh, Hiệp Hòa, Cảnh, Giả, Tề, Phượng, Chánh, Hạc… Và biết bao người nữa tôi không thể kể hết ra đây.
Tôi mãi nhớ về tuổi học trò, nhớ về Đông Giang – Hoàng Hoa Thám, nơi ấy có hình ảnh khó nói nên lời mãi đọng trong tôi. Tôi nhớ đến một người để nhớ mọi người như lời bài hát của Trịnh Công Sơn.
Phan Trang Hy
