NHỮNG GÌ CÒN NHỚ TRONG TÔI
Tạp bút Phan Trang Hy
Những cơn mưa bất chợt cho tôi nhớ lại những ngày mưa xưa ấy. Những ngày lên phà qua sông đến trường tìm kiến thức, đến trường để được thấy bạn bè, thầy cô, để được học làm người. Tôi làm sao quên được cái lạnh như tan biến, chút nước mưa cũng khô đi khi ngồi trong lớp học ấm tình bè bạn. Không biết ngày mưa xưa ấy có còn trên con đường Bạch Đằng, trên đường Hùng Vương, quanh chợ Vườn Hoa chứng kiến những cậu học trò bên Quận Ba vội vàng đến trường, vội vàng đi về cho kịp chuyến phà chòng chành trên sông Hàn một thuở.
Một thuở được là học sinh của ngôi
trường mang tên chí sĩ Phan Châu Trinh. Một thuở tôi tự hào được mặc bộ áo quần
đồng phục trắng đi trên những con đường của Thị xã Đà Nẵng. Một thuở trong tôi
nghĩ bọn con trai trường Phan Châu Trinh có thể là hình ảnh cho bọn con gái ở
Nữ Trung học Hồng Đức, Phan Thanh Giản, Bồ Đề, Thánh Tâm, Sao Mai, Ánh Sáng,
Bán Công, Nguyễn Hiền... để ý. Và trong tôi, cũng có thể là nhiều đứa con trai
trong trường để ý đến bọn con gái, có lúc là cái đuôi theo tà áo dài trắng trên
những cung đường của Thị xã. Tôi nhớ mãi cái thời chúng tôi thích bài hát Ngày xưa Hoàng Thị (thơ Phạm Thiên Thư,
nhạc Phạm Duy), nhớ mãi cái thời bao đứa con trai kế cho nhau nghe về những ánh
mắt, nụ cười, sự dỗi hờn của bọn con gái. Nhiều lá thư viết muốn đưa cho ai đó
mà chẳng dám đưa. Nhiều lời muốn nói với ai kia khi gặp mặt nhau mà chẳng dám
nói. Nhiều thứ lắm muốn làm cho ai đó vui mà chẳng làm được. Để rồi, những mối
tình lặng câm ấy trôi theo cùng năm tháng. Tưởng chừng nó chết theo thời gian.
Nhưng rồi có khi trên đường đời gặp lại ánh mắt của người xưa, mối tình câm ấy
hồi sinh. Hồi sinh nhưng trái tim của ai nấy giữ, bởi ai cũng biết phận mình.
Trong lòng chỉ thầm hát lời ca "Tóc mai sợi vắn sợi dài/ Lấy nhau chẳng
đặng thương hoài ngàn năm" (nhạc Phạm Duy).
Rồi những ngày nắng đến. Nắng ấm sân
trường tôi trong những sáng thứ Hai chào cờ đầu tuần. Nắng vào lớp học, vào
từng con tim nhiệt thành trên từng trang sách. Nắng trên những thân thể bọn con
trai trong những lần dự hội thao cùng các trường trong Thị xã. Nắng theo cùng
quả bóng chuyền, bóng rổ trong tiếng cổ vũ của khán giả. Nắng làm bao cầu thủ
đổ mồ hôi trong những pha tranh bóng, sút vào goal. Nắng cũng theo chúng tôi
trong những lần dã ngoại ở Nam Ô, Mỹ Khê, Non Nước... Nắng trong tôi những ngày
tháng vội vàng, những ngày tháng chỉ muốn nhớ kiến thức đã được học để chuẩn bị
cho kỳ Tú tài với hình thức trắc nghiệm và được máy IBM chấm. Những ngày tháng
ấy tôi cứ ngỡ như mới đây. Thế mà đã nửa trăm năm. Thế rồi thời thanh xuân của
tôi và các bạn đã qua. Thế là thời bảy mươi của chúng tôi vừa chạm tới.
Tôi nào quên được một buổi chiều dẫu
là tình cờ. Tình cờ nghe cuộc gọi từ đâu xa lơ xa lắc. Và rồi ngỡ như mơ mà là
thực. Đó là cuộc gọi của Hải Đà cho biết có mấy người bạn học hồi 12B3 từ Mỹ,
Sài Gòn về, rất mong muốn gặp lại những bạn học thời trung học. Tôi vui đến
không ngờ vì bạn tôi ngày ấy tìm ra số điện thoại của tôi và gọi cho tôi. Và kể
từ đó, các bạn trong lớp chúng tôi tìm lại nhau. Rất vui và cảm ơn tấm chân
tình của các bạn cùng lớp khi xưa, đặc biệt là hai bạn Đà, Mai. Có chuyện vui,
buồn, chuyện đi thăm các thầy cô giáo cũ cũng nhờ tin từ Hải Đà. Ngôi nhà của
Đà, Mai trở thành nơi tụ hội cho một số bạn của lớp khi có người từ xa về Đà
Nẵng. Đâu phải là những món ăn đắc tiền, đâu phải cao lương mỹ vị, mà đó là
những ổ bánh mì mua vội trên đường Phan Châu Trinh do Hồng Thúy mua chiêu đãi bạn
bè một sáng hẹn cà phê ở nhà Đà, Mai. Đó là bữa cơm chay đạm bạc ở nhà Vân Anh.
Và còn biết bao lần ăn uống ở những quán vỉa hè, vui cùng nhau nhân ngày hội
ngộ.
Mà tôi nào nhớ hết được những người
bạn trong lớp tôi thuở nọ. Bởi tôi vào trường Phan Châu Trinh chỉ khi được
chuyển từ trường Đông Giang ở Quận Ba sang. Từ nhà đến trường gần 5 km, do vậy,
tôi vội vã đến trường, vội vã về nhà khi tan học. Vội vội vàng vàng nên chẳng
mấy khi để ý đến các bạn khác.
Nhiều khi đi trên đường Bạch Đằng vào
lúc ban trưa, tôi lại nhớ những bữa trưa gặm bánh mì ngối trên ghế đá dọc sông
Hàn để buổi chiều học tiếp. Nhớ những lần ngồi nhìn con nước, mơ mộng về một
thời áo trắng tinh khôi, mong về ngày mai không còn chiến tranh, không còn
tiếng bom rơi, đạn lạc. Ngồi mà mộng mơ theo lời ca: "Em hãy cùng ta mơ/
Mơ một ngày đất Mẹ/ Ngày bóng dáng quê hương/ Đường hoa khô ráo lệ..." (Đôi Mắt Người Sơn Tây, thơ Quang Dũng,
nhạc Phạm Đình Chương).
Và tôi dễ gì quên những tháng ngày cặm
cụi ôn bài để thi Tú tài. Những đêm mưa lạnh của những tháng trước và sau Tết
Nguyên đán, tôi vẫn ngồi bên ngọn đèn vừa đủ sáng để ôn bài. Tôi không để ý giờ
giấc, không để ý đến chung quanh. Chỉ biết học cho xong bài quên cả cái lạnh.
Những đêm sắp đến ngày thi, dù nóng nực, đổ mồ hôi, kể cả những con muỗi bay
quanh, tôi cũng vẫn cố công học. Thời điểm ấy, không chỉ riêng tôi mà hầu như
tất cả các bạn học lớp 12 trong lớp, trong trường đều gắng sức. Nếu bọn con
trai rớt Tú tài thì thật là đáng tiếc. Tương lai, kể cả số phận có thể tùy
thuộc vào kỳ thi này. Vì thế, tôi và các bạn đều cố gắng luyện rèn những kiến
thức, làm quen những câu hỏi trắc nghiệm trong các môn học. Thời điểm đó, thi
tất cả các môn được học: học môn nào, thì môn đó. Đến giờ nghĩ lại, quả là tôi
được may và không uổng công khi đậu Tú tài. Và những kiến thức năm nào, theo
thời gian, 50 năm, tôi chỉ còn nhớ lơ mơ những tên gọi đạo hàm, phép tịnh tiến,
cos, sin, tang, cotang…
Hầu như tôi chẳng nhớ được gì các tên
bài học năm xưa.
Chỉ còn trong tôi tên lớp, tên trường
mà tôi từng học: lớp 12B3, trường Trung học Phan Châu Trinh.
P.T.H